Opbaren van een overledene: thuis of toch op locatie?

Als een dierbare net is overleden wil je hem of haar wel op een dusdanige manier zien, dat je er een fijne herinnering aan overhoudt. Een belangrijke schakel hierin is de opbaring: waar en hoe wil je dat de persoon ligt als het moment van afscheid nemen aanbreekt? Er zijn namelijk meer opties dan enkel en alleen een opbaring in een uitvaartcentrum. Wij praten je bij over het opbaren van een overledene en de verschillende mogelijkheden die je hierin hebt.

Opbaring in het uitvaartcentrum

Tegenwoordig bieden steeds meer rouwcentra de mogelijkheid aan om vierentwintig uur per dag de overleden persoon te kunnen opzoeken. Hiervoor hebben zij de zogeheten '24-uurs kamers'. De nabestaanden krijgen dan een eigen sleutel waarmee ze op elk gewenst moment de kamer in kunnen gaan. Niet alle rouwcentra hebben overigens deze kamers. Houd dan in je achterhoofd dat ze werken met bepaalde openingstijden, waar je rekening mee moet houden.

Opbaren van een overledene in vertrouwde omgeving

Met 'vertrouwde omgeving' bedoelen we in deze context 'thuis'. Dit kan zowel de woonkamer en de slaapkamer als een studeerkamer zijn. Hierbij is het vanzelfsprekend dat je als familie en vrienden elk moment van de dag bij de persoon in kwestie aanwezig kunt en mag zijn. Veel mensen geven de voorkeur aan thuisopbaring, omdat de drempel van het bezoek dan mogelijk wat lager ligt en de vertrouwde omgeving zorgt voor een meer 'ontspannen' sfeer onderling. Als de opbaring van een overledene thuis de voorkeur heeft, dan moet er wel rekening gehouden worden met het feit dat het bed of de kist is voorzien van een koeling. Een alternatief voor koelen is thanatopraxie, een vorm van lichte balseming. Dit kun je overigens allemaal bespreken met de uitvaartondernemer, die hierbij kan helpen.

Combinatie van thuis en op locatie opbaren

Als familie kun je ook kiezen voor een combinatie van thuis en op locatie opbaren. Zo kan de overledene de eerste dagen na het overlijden in de vertrouwde omgeving blijven en de laatste dagen vóór de uitvaart opgebaard worden in het rouwcentrum waar jullie voor gekozen hebben.

Opbaren op zelf gekozen locatie

Er is ook een mogelijkheid om de overledene op te baren op een locatie naar keuze. Bijvoorbeeld in een verzorgingstehuis of op een andere (vertrouwde) plek. Ben je toch op zoek naar een unieke locatie, neem dan eens een kijkje bij Buiten Afscheid. Buiten Afscheid is een voormalig woonhuis dat is omgebouwd tot afscheidshuis. Deze prachtige locatie biedt nabestaanden een plek om tot rust te komen en op een passende manier afscheid te nemen van hun dierbare. Je hebt hier alle tijd en ruimte om samen te zijn, met de overledene, maar ook met andere nabestaanden. Je kunt er bezoek ontvangen, als je wilt een afscheidsceremonie houden of er ongestoord wandelen in de tuin om even tot bezinning te komen. Of je nu de hele dag bij de overledene wilt blijven of niet, het huis staat deze dagen exclusief tot je beschikking. Je kunt er zelfs blijven overnachten.

Let wel op: niet alle locaties bieden dit aan. Daarnaast is het verstandig om ook eerst even met de uitvaartverzorger te bespreken wat de mogelijkheden zijn met betrekking tot opbaren op een zelf gekozen locatie. 

Kleding en persoonlijke bezittingen

Het moment van opbaring is vaak het moment waarop mensen voor het laatst afscheid kunnen nemen. Dit vormt een herinnering die de meeste mensen lang met zich meedragen. Daarom wil je dat dit goed gebeurt en dat de overledene er zoveel mogelijk uitziet zoals hij of zij was. Kleding, sieraden, make-up en zaken als een bril en horloge spelen hierin een belangrijke rol. Maar je kunt het ook persoonlijk maken door bijvoorbeeld een knuffel, tekening, bloemen, foto’s en kleine persoonlijke bezittingen in de kist te leggen. In het artikel 'Wat mag er mee in de kist' delen we nuttige tips en inspiratie.

Niet opbaren

Bij een opbaring bepaal je zelf of de overledene op bed, op een opbaarplank of in een kist wordt opgebaard. De uitvaartondernemer kan jou hierin ook adviseren indien nodig. Kies je voor een kist, dan bepaal je ook zelf of de kist open of gesloten moet blijven. Maar het kan ook zo zijn dat je geen opbaring wilt, bijvoorbeeld omdat je dit met de persoon in kwestie hebt besproken. Ook kan het zo zijn dat iemand in zijn of haar laatste wilsbeschikking heeft aangegeven niet opgebaard te willen worden. Is dit het geval? Dan blijft de overledene de dagen tot de uitvaart in het mortuarium.