Waarom een testament en wat zet je hierin?

Je hebt vast wel vaker gehoord over het belang van het opstellen van een testament, maar waarom een testament? Sterker nog, wat zet je in een testament dat zo belangrijk is? Wij beantwoorden deze vragen en geven tips bij het opstellen van een testament.

Wat is een testament?

Een testament, ook wel wilsbeschikking genoemd, is een notariële akte waarin jij onder andere duidelijk maakt wat er met jouw nalatenschap moet gebeuren als jij komt te overlijden. Een testament kun je vanaf je 16e verjaardag opstellen bij een notaris. Een notaris kan een adviserende rol hebben bij het opstellen van een testament. In een testament staat onder andere hoe jouw nalatenschap wordt verdeeld over de erfgenamen en wie de executeur is. Als je geen testament hebt opgesteld, wordt de erfenis na jouw overlijden volgens de wet verdeeld. Verderop in dit artikel lees je hier meer over.

Waarom een testament?

"Maar waarom is het eigenlijk zo belangrijk om een testament op te stellen?", zul je je misschien afvragen. Hier zijn meerdere antwoorden op mogelijk. Wij lichten enkele redenen toe waarom het aan te raden is om een testament op te stellen.

Bepaal zelf wie jouw erfgenamen zijn

Zoals je net al hebt kunnen lezen, wordt jouw erfenis volgens de wet verdeeld over jouw familie als je geen testament hebt opgesteld. Dit geldt ook voor alle andere belangrijke, niet wettelijk geregelde zaken. In een testament kun je hier van afwijken door aan te geven dat je jouw erfenis aan een goed doel of iemand buiten de familie wil schenken. Als je dit niet in een testament aangeeft, wordt jouw erfenis volgens de wet als volgt verdeeld: 

1. De eerste die recht hebben op de erfenis zijn de echtgenoot of geregistreerd partner en de kinderen.
2. De tweede die in aanmerking kunnen komen zijn jouw ouders, broers en zussen.
3. Op de derde plaats staan de grootouders.
4. Als er geen spraken is van bovenstaande relaties, omdat je niet getrouwd bent of geen geregistreerd partner hebt, er geen sprake is van kinderen, broers en zussen en als jouw (groot)ouders er niet meer zijn, komen overige familieleden in aanmerking voor de erfenis.

Kortom: als je een partner en/of kind(eren) hebt, komt niemand uit groep 2, 3 en 4 in aanmerking voor de erfenis. Pas als er geen sprake is van een partner en kinderen wordt er gekeken naar erfgenamen uit groep 2 etc.

Duidelijkheid scheppen

Weet je nu al wie je erfgenamen zullen zijn en hoe je straks jouw nalatenschap wilt verdelen? Door hier nu al over na te denken en dit vast te leggen in een testament kun je onenigheid in de familie helpen voorkomen. In het artikel 'Ruzie over de erfenis voorkomen' lees je hier meer over.

Voogdij over kinderen

Als je kinderen hebt kan het opstellen van een testament erg belangrijk zijn. In een testament kun je namelijk ook al jouw wensen met betrekking tot de voogdij over jouw kinderen vastleggen. Als jij dit niet zelf al wettelijk aangeeft zal een rechter bepalen wie de voogdij over jouw kinderen krijgt als jij komt te overlijden. Het is voor jouw eigen gemoedsrust natuurlijk veel fijner als je zelf bepaalt wat er met jouw kinderen gebeurt wanneer je komt te overlijden.

Besparen op erfbelasting

Wist je dat het opstellen van een testament ook belasting voordelen met zicht mee brengt. Zo kun je onder andere besparen op de erfbelasting en de Wet langdurige zorg (Wlz) bijdrage, voorheen AWBZ bijdrage. Het hangt echter wel van je persoonlijke situatie af hoeveel je kunt besparen. Daarnaast moet het testament ook goed zijn opgesteld. Laat je altijd goed informeren door een notaris. Een notaris kan voor jou ook berekenen wat je kunt besparen.

Wat zet je in een testament?

We weten nu waarom een testament opstellen onder andere van belang kan zijn. Maar wat kun je nog meer in een testament zetten? Wij hebben het voor je op een rijtje gezet.

• Uitsluitingsclausule; de erflater of schenker kan in een testament aangeven dat de erfenis of schenking niet in de gemeenschap van goederen valt van de erfgenaam of begiftigde.
• Bewindvoerder aanwijzen voor jonge kinderen; mochten jij en jouw partner komen te overlijden terwijl jullie kinderen nog jong zijn, kun je in een testament alvast aangeven dat je wilt dat jouw kinderen tot hun 21e worden bijgestaan door een bewindvoerder. 
• Uitvaartwensen; in een testament kun je alvast jouw uitvaartwensen vastleggen. Dit is niet alleen fijn voor jezelf, maar ook voor jouw nabestaanden.
• Een executeur benoemen; een executeur heeft het recht om de afwikkeling van jouw nalatenschap te regelen.
• Een wettelijke erfgenaam onterven.
• Een legaat; je kunt in een testament ook aangeven dat je een deel van jouw nalatenschap (of alles) wilt schenken aan personen die niet jouw wettelijke erfgenamen zijn of je kunt het schenken aan een goed doel.
• In een testament kun je ook alvast beslissingen nemen over situaties die in de toekomst kunnen voorkomen. Denk hierbij aan wat er met jouw erfenis gebeurt als jouw partner na jouw overlijden hertrouwt.
• Bedrijfsopvolging; in een testament kun je de bedrijfsopvolging alvast vastleggen. Je legt dan alvast duidelijke afspraken vast met betrekking tot hoe erfdelen betaald dienen te worden mocht de uitkering van deze bedragen het voortbestaan van de onderneming bedreigen.

Waarom een testament en wat zet je hierin? Extra tips!

• Houd een of meerdere belangrijke contactpersonen uit je omgeving op de hoogte van jouw testament en de eventuele notaris die het testament heeft opgesteld. Zo kunnen zij deze altijd opvragen bij desbetreffende notaris als je komt te overlijden. 
• Kijk jouw testament eens in de zoveel tijd nog eens in. Wie weet zijn er bepaalde situaties veranderd waardoor er ook wijzigingen moeten worden doorgevoerd in jouw testament. 
• Is er een dierbare overleden, maar weet je niet of diegene een testament heeft opgesteld en/of waar het te vinden is? Dan kun je dit altijd nog nakijken in het Centraal Testamentenregister (CTR). In het CTR vind je antwoord op de vraag of de overledene een testament heeft. Voor informatie over de inhoud van het testament kan je vervolgens terecht bij de notaris die het testament heeft opgemaakt.