Wat is terminaal?

Je hebt de term 'terminaal' of 'terminale fase' vast wel eens gehoord, maar wat is terminaal eigenlijk precies? Kort gezegd is de terminale fase de laatste levensfase. In deze fase weet de persoon in kwestie -en de naaste familie en vriendenkring- dat hij of zij spoedig zal overlijden. Een ingrijpend gegeven voor alle betrokkenen, waarbij veel vragen en onzekerheden om de hoek komen kijken. Mede daarom schreven wij dit artikel, om duidelijkheid te scheppen en een aantal van deze vragen te beantwoorden. 

Wat is terminaal eigenlijk precies?

Om de eerste vraag maar wat duidelijker te beantwoorden: wat is terminaal eigenlijk? Terminaal is een term die met name in de gezondheidszorg gebruikt wordt wanneer een patiënt geen mogelijkheid meer tot genezing heeft en aan een ongeneeslijke aandoening zal overlijden. Voor de persoon, maar zeker ook voor zijn naaste omgeving, breekt er een zware tijd aan waarin je wellicht nog van alles wilt doen en waarin er ook veel geregeld moet worden, vaak in een korte tijd. Denk aan zaken als een nalatenschap, de uitvaart, maar ook eventuele zorg voor kinderen en huisdieren en praktische zaken zoals de financiën en je administratie. Dit kan confronterend zijn, maar het kan tegelijkertijd ook rust bieden om deze zaken op orde te hebben. 

Hospitium en palliatieve zorg

In de terminale fase kan er voor speciale zorg gekozen worden. Omdat genezing helaas niet meer mogelijk is, focust deze zorg zich vooral op het zo aangenaam en pijnloos mogelijk voltooien van deze laatste levensfase. Soms is het lastig om deze zorg thuis te verlenen. Een hospice of hospitium kan dan uitkomst bieden. Dit zijn instellingen met een huiselijke sfeer waar men tot het einde zorg kan verlenen. Soms gebeurt dit door professionals, maar vaak wordt er ook gebruikgemaakt van een netwerk van vrijwilligers of familieleden, ook wel mantelzorgers genoemd. Palliatieve zorg is eigenlijk een naam voor alle zorg die de terminale fase moet verzachten of verlichten. Hierbij wordt de nadruk gelegd op het verzachten van pijn, zowel psychisch als lichamelijk. Wanneer het overlijden binnen een of twee weken verwacht wordt, kan er gekozen worden voor palliatieve sedatie. Hierbij wordt de patiënt in slaap gebracht totdat het overlijden uiteindelijk intreedt.

Waar begin je met regelen?

Er komt een hoop op je af nadat de diagnose gesteld is en wellicht lijkt het allemaal teveel. Maar bedenk dan dat je er niet alleen voor hoeft te staan. Familieleden en goede vrienden kunnen je helpen en ontlasten. Voor iedereen die hierbij betrokken is is dit zonder twijfel zwaar, maar het kan ook rust geven om deze zaken goed geregeld te hebben. Waarschijnlijk is het eerste waar je aan denkt het regelen van een passende uitvaart. Misschien heb je je uitvaartwensen al op papier staan. Als dit niet het geval is lees dan eens ons artikel 'DIY: wensenboek voor je afscheid', met tips die helpen om je wensen in kaart te brengen. Je kunt ook al een voorgesprek inplannen met een uitvaartondernemer. Weet je niet goed welke uitvaartondernemer je moet kiezen of waar te beginnen? Dan kun je ook altijd contact met ons opnemen, we helpen je graag verder op weg.

Naast het regelen van de uitvaart zijn er nog andere praktische zaken die belangrijk zijn om goed geregeld te hebben. Denk hierbij aan notariële akten (nalatenschap) en de eventuele zorg over kinderen. Om misverstanden te voorkomen is het belangrijk dat deze zaken ook goed geregeld zijn. Al het regelwerk daargelaten kan het ook rust geven om alles af te ronden, voor zowel jou als je nabestaanden. Hierbij is het belangrijk dat je ook de rust pakt die je nodig hebt. Naast de regelzaken kun je ook waar mogelijk nog zoveel mogelijk dingen doen die je graag nog wilt doen. Dat kan iets kleins zijn maar je kunt er ook voor kiezen om een lang gekoesterde droom in vervulling te laten gaan. De terminale fase is een zware fase, maar de focus kan ook gelegd worden op mooie momenten en het ophalen van herinneringen. 

Doe wat je altijd al wilde

Voor zover de gezondheid dat toelaat kun je nu eventueel nog dingen doen die je altijd al wilde. Wellicht is het een idee om een bucket list op te stellen, een lijst van dingen die je zeker nog wil doen. Denk hierbij aan die ene mooie plek die je nog wil bezoeken met die ene speciale persoon. Uiteindelijk gaat het om meer dan het afvinken van punten op een lijstje, maar is het ook een manier om nog een flink aantal prachtige herinneringen te creëren samen met de personen die je het meest liefhebt. En het mooie hiervan is dat deze lijst kan bestaan uit grote en kleine punten. Zelfs de kleinste dingen kunnen enorm veel geluk en voldoening brengen. 

Al met al klinkt het misschien als een overbodig cliché, maar toch: het geluk zit vaak juist in de kleine dingen van het leven. Een warme hand om je schouder, of een mooie wandeling. Deze, en andere dingen kunnen enorm veel voldoening schenken en je een gelukzalig gevoel geven. Neem de tijd en omring je met de mensen die jij het liefst rondom je hebt. De positieve kracht die je hier uit kunt putten is een geschenk, dat je bovendien de ruimte geeft om alles rustig te verwerken. Een zware tijd van loslaten kan zo tegelijkertijd een tijd worden waarin de verbinding gezocht kan en mag worden.