Voogdij over kind na overlijden ouder(s): hoe zit dat?

Je moet er natuurlijk niet aan denken, maar het kan altijd gebeuren dat je als ouder komt te overlijden en (jonge) kind(eren) achterlaat. Als ouder wil je altijd het allerbeste voor je kind. Ook als je er niet meer bent.

Wat gebeurt er eigenlijk met je kind(eren) als je komt te overlijden? Dit hangt van een aantal factoren af, zoals je persoonlijke situatie en of je zaken hebt vastgelegd. Hierbij zijn verschillende situaties te onderscheiden...

Gezamenlijk ouderlijk gezag

Hierbij gaat het dus om twee ouders. Heb je als ouders samen het gezag en overlijdt één van jullie? Dan krijgt de andere ouder automatisch het gezag. Als je allebei overlijdt, bepaalt de rechter wie de voogd wordt. De voogd is de persoon die de zeggenschap krijgt over jouw kind. Als je per se een bepaald persoon als voogd zou willen hebben voor je kind, dan kun je dit laten vastleggen in je testament. De griffier van de rechtbank zal vervolgens aan deze persoon vragen of hij of zij voogd wil worden. Handig om te weten: sinds 2014 kun je als ouder ook zonder testament iemand als voogd aanwijzen, namelijk door registratie in het gezagsregister. Hier zijn overigens geen kosten aan verbonden.

Je hoeft overigens niet altijd een familielid aan te wijzen als voogd. Voorbeeld: stel dat al je familie in het buitenland woont en je wilt je kind niet uit zijn vertrouwde omgeving halen, dan kun je er ook voor kiezen om een goede vriend aan te wijzen als voogd.

Ouderlijk gezag van 1 ouder

Heb je als vader óf moeder alleen het gezag en kom je te overlijden? Dan bepaalt wederom de rechter wie het gezag krijgt over je kind. Dit hoeft niet per definitie de andere ouder te zijn, maar heeft in vele gevallen wel de voorkeur. Dit hangt af van de persoonlijke omstandigheden van de andere ouder. Als de ouder bijvoorbeeld kampt met omstandigheden die de opvoeding lastig maken, zoals een verslaving of verstandelijke beperking, zal er mogelijk gekeken worden naar een ander persoon als voogd. De andere ouder kan overigens ook zelf een verzoek indienen om het gezag te krijgen, maar de rechter zal altijd in het voordeel van het kind handelen en de persoonlijke omstandigheden als leidraad gebruiken.
Als je overlijdt en je hebt in je testament iemand anders dan de andere ouder tot voogd benoemd dan kan de andere ouder alsnog een verzoek indienen om het gezag te krijgen. Als de ouder dit doet binnen een jaar, dan heeft hij of zij de voorkeur boven de voogd die jij hebt aangewezen. Doet de ouder dit daarentegen na een jaar? Dan heeft hij of zij geen voorkeurspositie meer. De ouder krijgt dan enkel en alleen het gezag als de situatie verandert na de benoeming van de voogd, of als bij deze benoeming de rechter is uitgegaan van niet kloppende of niet volledige gegevens.

Gezamenlijk gezag van ouder en niet-ouder

Stel dat je partner overlijdt (niet-ouder), dan eindigt automatisch het gezamenlijk gezag. Dat houdt in dat je als ouder alleen het gezag uitoefent. Overlijd je zelf (ouder), dan krijgt je partner (niet-ouder) de voogdij. Stel dat je kind nog wel een andere ouder heeft, dan kan deze ouder aan de rechter gezag aanvragen. Keurt de rechter dit goed? Dan eindigt de voogdij van de niet-ouder.

Het is dus best belangrijk om stil te staan bij hoe jij het graag geregeld wilt hebben met je kind(eren) mocht je komen te overlijden. Heb jij er al eens over nagedacht en zo ja heb je zaken vastgelegd en heb je hierbij nog tips? We vernemen het graag in een reactie onder dit artikel.

Bron: Rijksoverheid.nl