Don'ts als iemand in je omgeving ernstig ziek is

Als iemand in je omgeving te horen krijgt dat hij of zij (ongeneeslijk) ziek is, wil je uiteraard laten blijken dat je er voor diegene bent. Dat is in de realiteit echter vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Je kunt al heel snel wat verkeerds zeggen of doen waardoor de ander zich nog verdrietiger kan voelen, terwijl je het eigenlijk super goed bedoelt. Dat wil je natuurlijk liever uit de weg gaan. Daarom hebben wij een lijst opgesteld met 9 belangrijke don'ts als iemand in je omgeving ziek is.

9 x Don'ts als iemand in je omgeving ziek is:

1. Don't: zeggen dat je weet hoe diegene zich voelt

Je kunt liever niet zeggen dat je weet hoe iemand die ziek is zich voelt. Je weet namelijk nooit hoe iemand zich voelt, in welke situatie dan ook. Zo kun jij bijvoorbeeld een veel hogere pijngrens hebben dan een ander. In plaats van zeggen dat je weet hoe diegene zich voelt kun je juist vragen hoe hij of zij zich voelt. Is er iets wat je kunt doen waardoor je hem of haar zich even beter kunt laten voelen? Vragen stellen is vaak wel fijn, omdat we er soms blind van uitgaan dat iemand een bepaalde situatie net zo ervaart als jij zou doen, terwijl dat helemaal niet zo hoeft te zijn. 

2. Don't: heel de dag door vragen hoe het gaat

In tegenstelling tot de vorige don't is het ook niet de bedoeling dat je heel de dag door vraagt hoe het gaat. Deze vraag krijgt hij of zij waarschijnlijk al dag in dag uit van (schoon)familie, vrienden, collega's, klasgenoten en/of sportmaatjes. Vanaf het moment dat iemand te horen krijgt dat hij of zij ongeneeslijk ziek is, staat de ziekte eigenlijk centraal in zijn of haar leven. Af en toe een praatje maken over een luchtig onderwerp kan dan fijn zijn.

3. Don't: zeggen dat alles goed komt

Als iemand een vervelende mededeling met je deelt zijn we als mens al heel snel geneigd om te zeggen dat alles vast en zeker weer goed komt of dat alles met een reden gebeurt. Dit zeggen we uiteraard met goede bedoelingen en zonder verder na te denken over wat je nou eigenlijk tegen de ander zegt. Met een positieve blik kijken naar minder leuke situaties is niet verkeerd, maar in het geval van een ongeneeslijke ziekte kun je er zelf niet veel meer aan veranderen. Je hoopt natuurlijk dat het goed komt, maar dat weet je nooit 100% zeker. Die garantie kun je spijtig genoeg niet geven.

4. Don't: "Oh, daar heb ik ook wel eens last van."

Door te zeggen dat je ook wel eens last hebt van bepaalde symptomen die de zieke ervaart, kun je de persoon het gevoel geven dat hij of zij zich aanstelt. Je zegt het wellicht om de ander gerust te stellen, maar dat helpt niet echt. Daarnaast is het af te raden om jezelf of anderen met de zieke te vergelijken.

5. Don't: het teveel over jezelf hebben

Als aanvulling op bovengenoemde don't, kan het voor de persoon die ziek is vaak ongemakkelijk voelen als je het alleen maar over jezelf en jouw problemen hebt. Natuurlijk kun je vertellen hoe het met je gaat en wat je de laatste tijd zoal hebt meegemaakt. Voor de overledene kan het juist ook even fijn zijn om het niet alleen maar over zichzelf en de ziekte te hebben. Probeer hier echter wel de juiste balans in te vinden.

6. Don't: "Had je maar..."

"Had je maar moeten luisteren toen we zeiden dat je moest stoppen met roken!" is één van de laatste dingen die een (voormalige) roker wilt horen nadat er bijvoorbeeld longkanker is vastgesteld. Toch krijgen mensen die ziek zijn het vaak te horen: "Had je maar..." of "Ik zei het toch". Ondanks dat je de persoon in het verleden vaak hebt geadviseerd om met bepaalde slechte of ongezonde gewoontes te stoppen, wordt het er niet beter op om het er nog in te wrijven. Het helpt de zieke niet verder en hij of zij kan zich er vrijwel alleen maar slechter door voelen. Daarnaast hoeft het niet altijd zo te zijn dat de ziekte het gevolg is van die slechte gewoonte(s) waar je nooit zo een fan van bent geweest.

7. Don't: niks van je laten horen

Ja, we snappen het, het is en blijft moeilijk om de juiste woorden te vinden als reactie op slecht nieuws. Uit angst dat je wat verkeerds zegt of gewoon omdat je écht niet weet wat je kunt zeggen, kies je al snel voor een 'vluchtreactie'. Maar geloof ons, het negeren of ontwijken van de persoon in kwestie kan als pijnlijk en/of teleurstellend worden ervaren. Hij of zij heeft je nu juist het hardst nodig. Wees jezelf, leg je onzekerheden zoveel mogelijk naast je neer en zoek het contact op. Laat bijvoorbeeld merken dat je met hem of haar meeleeft middels een berichtje of een mooi kaartje.

8. Don't: 'doktersadvies' geven als je er geen bent...

Iemand advies geven met als doel dat diegene er alleen maar beter van wordt is nooit verkeerd zou je denken... Maar laat in dit geval de rol van het adviseren links liggen en laat dit over aan de doktoren en andere deskundigen die zich over de persoon ontfermen, zeker als je zelf nooit eerder te kampen hebt gehad met dezelfde ziekte. Vertel het liefst ook geen verhalen van anderen met dezelfde ziekte of over slechte ervaringen. Dit kan angst inboezemen. De zieke kan het waarschijnlijk veel meer waarderen als jij tijdens een bezoek juist voor wat afleiding zorgt tussen alle behandelingen en onderzoeken door.

9. Don't: onbegrip tonen als hij of zij niks van zich laat horen

De kans dat het gedrag van iemand die ernstig ziek is verandert is erg groot. Iemand kan verdrietig, boos en natuurlijk angstig zijn voor wat er allemaal komen gaat. Zijn of haar aandacht ligt dan niet altijd bij jou. Het is belangrijk dat je daar begrip voor hebt. Laat de zieke vooral weten dat je het niet erg vindt en dat je in ieder geval altijd klaarstaat. Zo neem je eventuele schuldgevoelens weg. Ook als je ter afleiding leuke activiteiten inplant en hij of zij dit last minute afzegt vanwege vermoeidheid, zul je hier begrip voor moeten tonen.

Maar wat dan wel?

Je hebt nu kunnen lezen wat je liever niet kunt doen en zeggen als iemand in je omgeving (ernstig) ziek is. Je vraagt je nu waarschijnlijk af wat je dan liever wél kunt zeggen of doen. Don't worry! De do's als iemand in je omgeving ziek is zijn onderweg! Meld je vrijblijvend aan voor onze nieuwsbrief vol informatie en inspiratie op het gebied van uitvaart en rouw en mis het niet!