Een juweel van een herinnering

Bijna vier jaar geleden stond de tijd een beetje stil. Mijn allerliefste vriendinnetje Margreet overleed in december op een vroege, kille ochtend. Na een jaar vol ongeloof vanwege een oneerlijke ziekte, verdriet maar ook veel liefde en plezier, namen we afscheid. Haar laatste woorden, haar glimmende ogen en haar stoere inborst; ik zal ze nooit vergeten. Een vriendinnenleven lang ben ik trots op haar geweest. Met hier en daar een onenigheid, beslecht met woorden en een biertje. Het leven is niet hetzelfde zonder haar. Toch heb ik mijn draai gevonden. Tussen hemel en aarde! Want daar bevind ik me graag. Ik maakte er een passende foto bij op de dag van haar sterven, slechts een paar kilometer verwijderd van haar huis.

Gelukkig heb ik de foto's nog

Als fotograaf leg ik het allerlaatste afscheid vast. Ik vind dat meer dan fijn om te doen. Een mooi afscheid en een liefdevol toelaten van de dood, is een opstap tot troost en vrede. Ik weet er alles van. Margreet was geestelijk verzorger en had net een opleiding rouwverwerking gedaan. Ik was haar eerste cliënt. We bereidden ons voor op haar dood en mijn allereerste diepe rouw. Dat uur werd een samenvatting van het leven zelf. We bespraken wat komt en gaat en wat goed voelt en wat niet. Ook hadden we het over troost en verdriet en wat je verrast en je pijn doet. “Nooit tegelijk en nooit hetzelfde”, zei ze tussen lachen en tranen door. En zo is het! Gelukkig heb ik de foto’s nog. Het zijn er veel. Vaak met de telefoon, op de selfiestand. Maar ook met mijn camera, die ik dat laatste jaar dat we samen optrokken meestal bij me had. Ik merkte dat ze er wat verlegen mee was als ik hem pakte en de lens op haar richtte. Dan plukte ze wat onhandig aan haar jas, grijnsde en riep: “Issut al klaar?”

Ze is niets veranderd

Het was alsof ik het wist, mijmer ik nu. Ik heb namelijk nog op het laatste moment een paar maanden herinneringen met haar kunnen maken. Geluksmomentjes die bestonden uit kleine wandelingen, een glaasje wijn als ze zich goed voelde, huil- en lachbuien en de foto’s die ik veelvuldig nam. Van de veertig jaar vriendschap, die aan dit laatste jaar vooraf gingen, heb ik minder foto’s. Maar ze zijn me dierbaarder dan ooit. Af en toe kom ik foto’s en tekeningen tegen waarvan ik niet wist dat ik ze had. Soms wel van veertig jaar geleden. Dan staar ik glimmend van geluk naar elk detail en zou ik het liefst de foto met duim en wijsvinger groter willen maken. Gelukkig kan ik dat! Met mijn camera en in 'mijn donkere kamer'. Zo heb ik mijn meest recente vondst uitvergroot en opgehangen. Twee stoere meiden op vakantie in Renesse. Mijn dochter staat er peinzend naar te kijken en merkt op: “Mam, ik herken je niet op deze foto. Margreet herken ik wel. Ze is niets veranderd!”

Een juweel van een herinnering

De woorden van mijn dochter zijn het bewijs dat foto’s belangrijk kunnen zijn. Met foto’s heb je letterlijk een beeld van vroeger. Op die manier wordt ‘vroeger’ ook weer een beetje ‘nu’. Herinneren, mijmeren en glimlachen. Dat zijn de cadeautjes die je jezelf geeft als je een fotoboek opendoet. En mocht je het fijn vinden om van dat kleine kiekje een grotere foto te hebben: bedenk eens hoe een fotograaf je kan helpen om zo’n juweel van een herinnering in een lijstje te doen. Ik help je graag!