Ik zit naar een uitzending te kijken van het programma 'over mijn lijk'. Een bijzonder mooi programma dat de wereld een inkijk geeft hoe het is om te leven met de wetenschap dat je niet lang meer te leven hebt. De aflevering raakt mij omdat zowel een gezin als een jongere een inkijk geeft in hun leven met ziekte, rouw en verlies en waar de verbinding centraal staat.
Het jonge gezin dat voor de onmogelijke keuze staat om wel of niet een experimentele behandeling te starten in Amerika. De twijfel en de onvermijdelijke vraag 'zal het helpen?' met als -al even onvermijdelijk- antwoord: 'Als ik niks doe ga ik ook dood!' Je ziet de enorme verschillen in hoe ze beiden met de situatie omgaan. Hij is heel stil en in zichzelf gekeerd, zij praat over de situatie, de keuzes, haar emoties en relativeert het geheel. Maar het mooiste vind ik dat ze elkaar in hun waarde laten, ieder mag op zijn eigen manier met dit (rouw)proces omgaan maar ze blijven met elkaar in verbinding.
Elk rouwproces is uniek
In de praktijk zie ik het vaak anders. Wanneer er ziekte of rouw in een relatie voorkomt, komt de relatie daardoor onder druk te staan of eindigt zelfs doordat ze elkaar letterlijk kwijtraken in het verdriet. Er wordt vaak (onbewust) een oordeel gegeven over iemands manier van rouwen. Hij of zij huilt teveel, werkt te hard, zondert zich af, praat niet of praat teveel, het is al een half jaar geleden, het moet nu maar klaar zijn, en zo zijn er nog meer oordelen te noemen. Elk rouwproces is uniek en heeft geen tijdsduur. Door deze oordelen bestaat de kans dat je de verbinding met elkaar verliest en elkaar kwijtraakt. Wat je nodig hebt, is onvoorwaardelijke steun van je partner en omgeving: dichtbij en veraf, nu en later wat je ook kiest, doet of ervaart.
In deze aflevering zie ik ook een heel jong meisje, zestien jaar en al een aantal jaren ziek. Haar gezondheid gaat razendsnel achteruit en de artsen geven haar nog een paar weken. Ze houdt zich erg sterk maar wanneer er na een scan weer slecht nieuws komt breekt ze in tranen en ziet ze af van verdere behandeling voor de bijgekomen klachten. Ondanks dit kan ze toch een paar weken later haar zeventiende verjaardag vieren met veel vrienden en familie. Ze kiest bewust voor het lied 'Happy Birthday', omdat 'lang zal ze leven' ongepast is en confronterend is in haar situatie, zo legt ze het uit. Ze vertelt, en je ziet ook, hoe ze de steun van familie en vrienden nodig heeft om er uit te halen wat er nog inzit en te kunnen dealen met deze situatie. De steun geeft kracht en energie. Weten dat je heel snel dood gaat en steeds verder achteruitgaat is heel dubbel. Je geniet van alle extra tijd, je maakt bewust herinneringen voor de nabestaande en leeft met de dag.
Geen handleiding
Een ziekbed geeft de tijd om naar het moment van het gemis/overlijden toe te werken maar doet je ook beseffen wat er nog komen gaat zeker als nabestaande. Straks nooit meer compleet zijn als gezin, altijd iemand moeten missen...Een handleiding die vertelt hoe om te gaan met het gemis, is er niet. Het is ervaren, voelen, doorleven en overleven, vallen en opstaan, het meedragen doet iedereen op zijn eigen manier. Verwerken is een illusie, het gemis vormt je en je draagt het de rest van je leven met je mee.
Je toekomstbeeld aanpassen aan de nieuwe situatie zonder degene maar met altijd een verbinding naar het verleden met degene. Ik weet uit eigen ervaring en van alle mensen die ik heb begeleid dat er een leven voor het overlijden is en een leven na het overlijden. Twee werelden.
Twee werelden die allebei op zijn unieke manier ervaart ondanks hetzelfde gemis, het is belangrijk om elk je eigen proces daarin te volgen en die van de ander te respecteren, maar houdt verbinding met elkaar en met de 2 werelden van voor en erna! Verbonden blijven is doorleven.
Gedicht;
Twee werelden zo ver van elkaar
En tegelijk ook zo dichtbij
Twee werelden welke is de werkelijkheid
Een strijd die is gestreden
Hoe lang gaat het nog duren?
Verdriet, boosheid, zorgen en schuld
Twee werelden zo ver uit elkaar
Zo dichtbij, houden van……..
Twee werelden.
Reacties
Er zijn nog geen reacties geplaatst bij dit artikel.